piątek, 14 czerwca 2013

Dolina Jaworzynka Bielska

Dolina Jaworzynka Bielska

Dolina Jaworzynka Bielska  słow. Dolina Javorinka to reglowa dolina znajdująca się we E części Tatr Bielskich po N stronie ich głównego grzbietu. Jest całkowicie ograniczona ramionami Turni nad Jaworzynką, najwyższego wierzchołka górującego ponad doliną. N ramię Turni nad Jaworzynką zakończone długim grzbietem Gronia oddziela Dolinę Jaworzynkę Bielską od Doliny Kępy. Poniżej Jaworzyńskiego Przechodu za grzbietem Gronia znajduje się już bezpośrednio Dolina Mąkowa. Za NE grzbietem Turni nad Jaworzynką poprzez Jaworzynkę Bielską znajduje się dolna część Doliny pod Koszary.
Ujście niewielkiego Jaworzyńskiego Potoku do Bielskiego Potoku znajduje się około 150 metrów przed połączeniem tego drugiego ze Ździarskim Potokiem (i za razem Doliny Mąkowej z Doliną Ździarską).
Dolina Jaworzynka Bielska ma ponad 3 km długości i posiada trzy różnorodne charakterem piętra. Najniżej, na długości ok. 1,2 km dolinę stanowi wąski jar, ograniczony grzbietami Gronia i Jaworzynki Bielskiej. Środkowa część, zorientowana na kierunku N-S jest niemal pozioma i nieco szersza, ze znacznie przerzedzonym drzewostanem. Znajdują się tutaj rozdroża wiodące na sąsiednie grzbiety. Nowe źródła (WC-5, mapa WiT) określa tą część Pławiskiem. Wg Encyklopedii Paryskich oraz Monografii Tadeusza Szczerby, Pławiskiem nazywano miejsca, do których osuwające się śniegi "znoszą" powalone drzewa. Obydwaj autorzy określają tym mianem najwyższą część doliny. W jaki jednak sposób śnieg ma ściągać powalone drzewa do górnej części doliny? Dla niej występuje słowacka nazwa Veľký žľab. Jest to faktycznie żleb z bardzo dobrze zachowanym drzewostanem. Zamiast jaworów występujących kilkukrotnie w lokalnym nazewnictwie, zdecydowaną przewagę stanowią świerki. Górna granica lasu sięga tak wysoko jak sięga dolina. Tylko tuż pod skałkami Turni nad Jaworzynką zaczyna przeważać kosodrzewina.
Nazwa doliny pochodzi od jawora, człon "Bielska" jest uściśleniem lokalizacji. Dolina bywa nazywana również Małą Jaworzynką.

Ograniczenia Doliny:

- Bielski Potok
- Jaworzynka Bielska
- Przełęcz pod Koszarzyskiem
- Turnia nad Jaworzynką
- Siodło za Groniem
- Groń
- Jaworzyński Przechód
- NE ramię Gronia

Szlaki wiodące Doliną Jaworzynką Bielską:
do Doliny Jaworzynki Bielskiej
Do wnętrza doliny nie prowadzą znakowane szlaki. Nieopodal wejścia do doliny przebiega czerwony szlak wiodący Doliną Mąkową tuż za Bielskim Potokiem. Do doliny najłatwiej dostać się jedną z dróg leśnych wiodących zboczami Gronia bądź Jaworzynki Bielskiej. Można również łatwo wejść do doliny z dolin sąsiednich przez Jaworzyński Przechód, Przełęcz pod Koszarzyskiem, bądź mniej wygodnie przez inne miejsca w graniach, teren nie przedstawia trudności technicznych.

pierwsze rozgałęzienie dróg
Drogą z zachodniego skraju Mąkowej Polany:
Wejście na drogę leśną znajduje się kilkadziesiąt metrów na E od wejścia do Doliny Kępy. Drogą tą początkowo łagodnie w górę na S wzdłuż dna Doliny Kępy. Po kilku minutach droga skręca na E i przecina stok (prosto wiedzie dukt zwózkowy drewna z okolic Żlebu pod Groniem). Lekko wznoszącą się drogą w poprzek całego N stoku Gronia aż na jego NE krawędź (z dołu od N doprowadza tutaj podobna droga z okolic ujścia doliny). Stamtąd skręt w prawo na drugą stronę grzbietu do dna doliny. Po przekroczeniu brodu nad niewielkim tutaj Jaworzyńskim Potokiem jeszcze kilka minut drogą do centralnego punktu doliny mniej więcej pomiędzy Przełęczą pod Koszarzyskiem a Jaworzyńskim Przechodem (0-, 35 minut).
rozgałęzienie dróg na grzbiecie Gronia


Nasze wycieczki doliną:

Położenie na mapie:

Obiekty w dolinie:
Pławisko
Pławisko - centralna część doliny. Na mapie WiT widnieje dla tej części nazwa słowacka Polana Plawisko. jest to przerzedzony gospodarką leśną, dość płaski teren. Do Pławiska doprowadza szeroka droga. Rozchodzą się stąd też drogi na sąsiednie grzbiety.











Jaworzyński Potok
Jaworzyński Potok - rozpoczynający swój ciek w górnej części doliny, jednak bardzo ubogi w wodę potok odwadniający dolinę. Uchodzi do Bielskiego Potoku w Dolinie Mąkowej. Jeden raz przecina drogę na Pławisku, przeprawa przez potok nie wymagała nawet zbudowania brodu.










ambona na stokach Jaworzynki Bielskiej
ambona - nowiuśkie stanowisko do obserwacji zwierząt usytuowane na N stokach Jaworzynki Bielskiej ponad Doliną Jaworzynką Bielską. W swym przewodniku WC-5 Władysław Cywiński wspomina o kilku innych ambonach w środkowej i górnej części doliny. Być może ich czas już przeminął.










Widoki i otoczenie Doliny Jaworzynki Bielskiej:
Otoczenie Doliny Jaworzynki Bielskiej z pasma Magury Spiskiej
Dolina Jaworzynka Bielska z Turni nad Jaworzynką
Górna część Doliny Jaworzynki Bielskiej
Dolna część Doliny Jaworzynki Bielskiej

Autorzy w dolinie:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz