Budzowa Igła
Budzowa Igła (2130m) słow. Budzova ihla to skalna igliczka we Wschodniej Grani Świnicy. Z odległych miejsc może przypominać dłoń z wyprostowanymi, złożonymi palcami - ostra tylko z niektórych miejsc obserwacyjnych, a dla wędrujących szlakiem Orlej Perci jest wręcz niezauważalna. Budzowa Igła oddzielona jest Przełęczą Nowickiego (2105m) od Buczynowych Czub (2125m) na zachodzie oraz Budzową Przełączką (ok. 2125m) od Wielkiej Buczynowej Turni (2184m) na wschodzie (dokładniej Budzowa Przełączka znajduje się lekko na południowym wschodzie od sąsiednich wierzchołków).Niezbyt wysokie, ograniczone żlebami i rynnami sąsiednich przełęczy ścianki opadają z wierzchołka na stronę północną w kierunku Doliny Pańszczycy i południową - do Buczynowej Dolinki.
Nazwa turniczki pochodzi od nazwiska tragarza Józefa Budza, który pracował z ks. Walentym Gadowskim oraz Franciszkiem Henrykiem Nowickim nad utworzeniem szlaku Orlej Perci.
Dużym problemem okazuje się dokładna lokalizacja Budzowej Igły. Doskonale widoczna z nielicznych, odległych miejsc jednocześnie jest niemal niezauważalna dla spacerowiczów Orloperciowych, przechodzących kilkanaście metrów pod jej wierzchołkiem.
Być może to też jest problemem pojawiających się błędów w przewodnikach tatrzańskich. Analizując przyczynę niezgodności należy sięgnąć najpierw do Chmielowskiego (drogi 124 i 125), gdzie dokładnie opisano przebieg "łatwiejszej" i "trudniejszej" Orlej Perci w rejonie Wielkiej Buczynowej Turni (nie wspomina jeszcze w tamtym czasie autor o Budzowej Igle). Wedle opisów można wywnioskować, że do momentu minięcia Budzowej Przełączki obydwa warianty przebiegały identycznie. Dopiero za przełączką wariant trudniejszy piął się w górę ku wierzchołkowi Wielkiej Buczynowej Turni, a łatwiejszy wiódł tak, jak dzisiejszy szlak.
Przed ukazaniem się przewodnika WHP, pojawiły się w nazewnictwie Budzowa Igła i Budzowa Przełączka. Z niewiadomych przyczyn (pomylenie turni? słaba pamięć o przebiegu szlaku?) W. H. Paryski pisze o ostatecznym przejściu Orlej Perci z północy na południe na Budzowej Przełączce (droga 291A). Opis wyprowadzający na grań z północy odpowiada faktycznemu stanowi Orlej Perci, tylko przełączka niewłaściwa. Zauważa to Stanisław Groński, którego cytuje w swym przewodniku Władysław Cywiński. Obydwaj Panowie stwierdzają pomylenie turni przez Paryskiego i przeniesienie nazwy Budzowej Igły na prostokątny ząb tuż na wschód od Przełęczy Nowickiego.
Wszystko byłoby więc w porządku, jednak dalsze warianty przebiegu drogi WHP (291 D, E) z Budzowej Przełączki na Wielką Buczynową Turnię są zgodne z prawdą, z czego wynika, że WHP pisze o prawdziwej Budzowej Przełączce. Co więcej, opis zejścia z Budzowej Igły na Budzową Przełączkę w WHP (292 B,C) oraz w WC-18 (147 A,B) są niemal identyczne - autorzy piszą o tej samej turniczce.
Dlaczego zatem S. Groński i W. Cywiński stwierdzili, że W. H . Paryski przeniósł nazwę na inną turnię?
Naszym zdaniem jest to tylko błąd WHP w opisie przebiegu Orlej Perci, która nie przebiega, i nie przebiegała przez Budzową Przełączkę.
Szlaki prowadzące na Budzową Igłę:
Na Budzową Igłę nie prowadzi żaden znakowany szlak. Jest ona położona w terenie udostępnionym dla taternictwa, jednak tylko od strony Buczynowej Dolinki.
Najłatwiej na wierzchołek dostać się od szlaku Orlej Perci. Należy go opuścić na siodełku, na którym szlak przechodzi z północnej strony na południową po raz ostatni przed długim trawersem Buczynowych Turni (kilkanaście metrów przed zapadającymi w pamięć kominkami ze ściankami po obydwu stronach szlaku). Z graniowego siodełka początkowo poziomo po trawnikach, później lekko w górę po południowej stronie grani do końca trawek. Stamtąd kilka metrów stromo w górę bardzo kruchym zacięciem z powrotem na grań i dalej kruchą granią (a raczej po jej prawej stronie chwytając się grani) omijając pierwszy graniowy ząb na drugi, nieco wyższy. Na całym odcinku należy uważać czego się chwyta - znaczna część chwyconych skał i stopni się rusza (od szlaku II, 5 minut).
 |
| ze szlaku Orlej Perci |
 |
| ze szlaku Orlej Perci |
Nasze wejścia:
- 13 wrzesień 2015 -> zobacz relację
Położenie na mapie:
Widoki na Budzową Igłę:
 |
| Widok na Budzową Igłę z Żółtej Turni |
 |
| Widok na Budzową Igłę z Doliny Pańszczycy |
 |
| Widok na Budzową Igłę z Pośredniego Granata |
 |
| Budzowa Igła z Budzowej Przełączki |
Autorzy na szczycie:
"Budzova ihla to skalna igliczka we Wschodniej Grani Świnicy." - Świnicy?
OdpowiedzUsuńTak. Tak jak Kościelec, Koszysta, Granaty.
Usuńpozdrawiam
Posypuję głowę popiołem ;) Pozdrawiam
OdpowiedzUsuńE tam, właśnie słuszne spostrzeżenie. Jednak jak już tak znawcy w literaturze określają wstępnie przynależność szczytów i przełęczy to niech zostanie:-)
Usuńpozdrowienia